گروه گزارش/ فرزانه اسدزاده: کرونا، شرایط بد اقتصادی، کم رنگ بودن روابط، جای خالی معنویت و… همه و همه از اکثر مردم شهر ربات‌هایی ساخته است که بیشتر در تکاپوی ساختن آینده‌ای نامعلوم هستند تا زندگی عادی همراه با دلخوش! در این بین کافی است جرقه‌ای از عصبانیت و درگیری در جامعه برای یک فرد پیش آید تا شود آنچه نباید می شد! چه غفلت‌های لحظه‌ای که تبدیل به فاجعه شده است و چه خشم‌های حادثه انگیزی که دلیلش ناچیز ترین‌ها بوده…
رشد رفتارهای خشن در جامعه
روابط انسان ها با یکدیگر در طول تاریخ همواره، همراه با تنوعاتی در شیوه‌های مدارا و تقابل با یکدیگر بوده است. پدیده نزاع و درگیری در جامعه، از آن دسته آسیب‌هایی است که با ایجاد اخلال در روابط اجتماعی، فضایی آکنده از بغض، کینه و دشمنی را در میان افراد به وجود می‌آورد که این امر با زمینه‌سازی برای ایجاد نزاع و تنش‌های بعدی، جامعه را از نظر مادی و معنوی متضرر می‌سازد. از سوی دیگر، متأسفانه هنوز خشونت و نزاع از جمله موضوعاتی است که در فرهنگ بعضی از هموطنان، شاخص قدرت و یا دفاع از منزلت اجتماعی و فرهنگی و حیثیت خانوادگی محسوب می‌شود و این می‌شود که پیشینه نزاع و درگیری در بین افراد، ملت‌ها و گروه‌ها به قدمت عمر و زندگی انسان‌ها برمی‌گردد.
«بگو مگو و دعوا بین مردها بالا گرفته است. یکی چوب آورده و دیگری با قفل فرمان ماشین، به‌جان ماشین دیگری افتاده است. رگ گردنشان چنان از عصبانیت بیرون زده که قدرت تعقل‌شان به صفر رسیده است. خیلی‌ها دورشان را گرفته‌اند؛ اما فقط تماشا می‌کنند و در میان تماشاچی‌ها، عده‌ای تلفن همراه به‌دست، از ماجرا فیلم می‌گیرند…» شاید بارها برای شما هم اتفاق افتاده باشد سر هیچ و پوچ دعوا می‌شود دلیلی که شاید شنیدنش خنده‌دار باشد. برای نمونه رعایت نکردن نوبت یکی از بیشترین دلیل درگیری در افراد است. بارها شاهد دعواها در پمپ بنزین سر اینکه “من اول باید سوخت‌گیری کنم” بوده ایم! خنده دار نیست؟ مثلا یک نفر دیرتر سوخت‌گیری کند چه چیزی به کائنات اضافه یا کم می‌شود؟! ولی سر همین بهانه‌ی ناچیز ممکن است یک عمر پشیمانی پیش آید!
پرداختن به نزاع‌ها از هر نوعی، امروزه در جامعه به عنوان یک آسیب اجتماعی از اهمیت خاصی برخوردار است و به همراه خود آسیب‌های متعدد دیگری را به همراه دارد که علاوه بر بار روانی، هزینه‌های سنگینی را به جامعه تحمیل می کند که جا دارد از زوایای گوناگون اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی توسط کارشناسان و مسئولان ذیربط بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
جرایم خشونت آمیز در آذربایجان شرقی بالاتر از میانگین کشوری
همین چند روز پیش بود که سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل آذربایجان‌شرقی گفت: جرایم خشونت‌آمیز در این استان نسبت به میانگین کشوری بالاتر بوده وبرای کاهش آن نیازمند اقدامات فرهنگی هستیم.
احمد موقری یکی از آسیب‌های اجتماعی جامعه و دستگاه قضائی را موضوع خشونت دانست و افزود: بر اساس آمارهای ماهانه، عناوین مرتبط با خشونت همچون خشونت‌های فیزیکی، لفظی، زبانی و اقتصادی جزو رتبه‌های اول تا سوم است که در این رابطه نهادهای حمایتی باید به افزایش تاب آوری اجتماعی کمک کنند چون برخوردهای قضائی تنها به میزان کمی در حوزه پیشگیری می‌تواند مؤثر باشد.
وی با بیان اینکه سالانه از بین ۶ میلیون پرونده وارده به قوه قضائیه در کشور یک میلیون پرونده مرتبط با عناوین مرتبط با خشونت است، اظهار داشت: بیش از ۲ هزار عنوان مجرمانه در قانون وجود دارد که از این بین ۴ عنوان ضرب و جرح عمدی، توهین، تهدید و تخریب پس از موضوعات مربوط با سرقت و مواد مخدر، رتبه سوم را به خود اختصاص داده است.
موقری رفع خشونت از چهره جامعه را نیازمند برنامه‌ریزی‌های فرهنگی و پیشگیری‌های قضائی دانست و ادامه داد: باید توجه داشت که عوامل متعددی در افزایش آمار جرایم مرتبط با خشونت در آذربایجان شرقی وجود دارد و در کنار دستگاه قضائی باید نهادهای فرهنگی نیز در خصوص بحث فرهنگ‌سازی ورود کنند.
وی اضافه کرد: جرایم مرتبط با خشونت اصولاً قابل گذشت هستند اما استثناهایی وجود دارد که برای نمونه بر اساس قانون حمایت از حقوق کودکان و منع خشونت علیه زنان در یکسری حالت‌ها غیرقابل گذشت هستند، به خصوص در مورد کودکان بر فرض مثال در مورد کودک آزاری که نیازی به طرح شکایت ندارد.
موقری با بیان اینکه اکثر جرایم مرتبط با موضوع خشونت تحت تأثیر تصمیمات آنی به وجود می‌آید، گفت: برای کنترل و پیشگیری از جرم باید علل و عوامل بروز خشونت و رفتارهای آنی شناسایی شده و راهکارهای لازم در این خصوص اندیشیده شود.
کدام استان ها بر حسب جمعیت بیشترین آمار نزاع را دارند؟
مدیرکل امور معاینات بالینی سازمان پزشکی قانونی هم در این ارتباط گفت: در سال ۱۳۹۸، به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت کشور، ۶۹۲ نفر برای معاینه نزاع به مراکز پزشکی قانونی مراجعه کردند، محاسبات آماری سازمان پزشکی قانونی کشور نشان می دهد که در این سال، استان های اردبیل با ۹۶۹، آذربایجان شرقی با ۹۰۶، البرز با ۸۸۲ و زنجان با ۸۷۹ مراجعه بیشترین آمار مصدومان نزاع را بر حسب جمعیت (هر ۱۰۰ هزار نفر) داشته اند و همچنین در همین سال آمار مراجعان نزاع بر حسب جمعیت در استان های هرمزگان با ۲۵۶، سیستان و بلوچستان با ۲۸۰ و بوشهر با ۳۰۹ مورد مراجعه کمتر از دیگر استان ها بود.
کارگر ادامه داد: ۵۷۵ هزار و ۷ مصدوم نزاع سال گذشته به مراکز پزشکی قانونی کشور مراجعه کردند که این رقم در مقایسه با سال قبل از آن که آمار مراجعات ۵۸۰ هزار و ۷۰ نفر بود، ۹ دهم درصد کاهش یافته است که از کل مراجعان نزاع در سال گذشته ۳۸۷ هزار و ۸۷۰ نفر مرد و ۱۸۷ هزار و ۱۳۷ نفر زن بودند.
مدیرکل امور معاینات بالینی سازمان پزشکی قانونی گفت: شمار نزاع ها در جامعه و مراجعه آنها به دلیل صدمات ایجاد شده به پزشکی قانونی نشان می دهد که سطح تحمل مردم کاهش پیدا کرده است و در مقابل باید همه بتوانند خشم خود را کنترل کنند.
کارگر اضافه کرد: در دستورات دین مبین اسلام همواره بر کنترل خشم تاکید شده است و همه باید یاد بگیرند که در هنگام خشم و عصبانیت تصمیم گیری نکنند و از هرگونه برخورد کلامی و فیزیکی پرهیز کنند، چرا که به طور مسلم انسان اعمال و رفتاری که در موقع خشم و عصبانیت انجام می دهد، هیچگاه در حالت عادی انجام نمی دهد و چه بسا در حالت خشم و عصبانیت دست به کار هایی بزند که جبران آن گاهی غیر ممکن باشد و حتی جان کسی به خطر افتد.
