۞
سبک زندگی ناسالم، استفاده بی‌رویه از فست‌فودها و غذاهای ناسالم، چاقی و بیماری‌های مزمن کنترل نشده به ویژه دیابت و فشارخون بالا، زنگ خطر افزایش بیماران کلیوی را به صدا درآورده است؛ به همین دلیل فرهنگ‌سازی برای افزایش اهدای عضو می‌تواند کمک شایانی به مبتلایان بیماری‌های کلیوی و دیالیزی داشته باشد.
خبرصبح/ گروه دانش و زندگی: بیماری‌های کلیوی قاتل خاموشی هستند که کیفیت زندگی را به میزان قابل توجهی تحت تأثیر خود قرار می‌دهد. بیماری کلیوی مزمن (KBH) ۱۰ درصد از جمعیت کل دنیا را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد و این مشکل همه گروه‌های سنی را درگیر می‌کند. طبق آمار، نیمی از افرادی که سن آنها ۷۵ یا بیشتر است به بیماری کلیوی مزمن دچار هستند. در افراد بین سنین ۶۵ تا ۷۴ نیز از هر پنج مرد، یک نفر و از هر چهار زن، یک نفر به بیماری کلیوی مزمن مبتلا هستند.
بیماری کلیوی مزمن در مراحل اولیه هیچ‌گونه علائم یا نشانه‌ای ندارد. بدون مواجه شدن با هیچ علائمی امکان از بین رفتن ۹۰ درصد از عملکرد کلیه وجود دارد. با چند آزمایش ساده شامل آزمایش ادرار و مشاهده وجود یا نبودن پروتئین در ادرار و آزمایش خون برای اندازه‌گیری کراتینین موجود در خون، امکان تشخیص این بیماری وجود دارد. وجود ورم در مچ پا، فشار خون بالا، خستگی، مشکل تمرکز، بی‌اشتهایی و ادرار کف‌آلود نیز از نشانه‌های بیماری کلیه است.
افراد بالای ۶۰ سال، بیماران دیابتی، افراد با فشار خون بالا، افرادی با پیشینه بیماری‌های قلبی و سکته مغزی، سابقه خانوادگی از بیماری‌های کلیوی، افراد سیگاری، افراد چاق در معرض بیماری‌های کلیوی هستند و براساس آمار سازمان جهانی بهداشت، احتمال ابتلای زنان به بیماری مزمن کلیه ۱۴ درصد و در مردان ۱۲ درصد است؛ همچنین از هر ۱۰ نفر در جهان بین یک تا ۳ نفر دچار نارسایی کلیه هستند و بیماری‌های مزمن کلیوی سالانه بین ۶ تا ۸ درصد در سراسر دنیا در حال افزایش است.
نحوه درمان این بیماران بسته به درجه بیماری و میزان پیش‌رفتگی آن متفاوت و در مراحل اولیه با تجویز داروهایی خاص قابل درمان است، اما در مراحل حادتر و انتهایی این بیماران به «دیالیز» منظم یا حتی پیوند کلیه نیاز دارند. در دیالیز از دستگاهی استفاده می‌شود که محصولات اضافی و فضولات را از خون بدن خارج می‌کند و آن را تصفیه می‌کند.
عبدالحمید کشاورز، رئیس هیئت مدیره انجمن بیماران کلیوی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار می‌کند: ابتلاء به بیماری‌های کلیوی نیز همانند بسیاری از بیماری‌ها رو به افزایش است. استان اصفهان با توجه به اهداف انجمن خیریه بیماران کلیوی در سطح کشور، یکی از انجمن‌های فعال محسوب می‌شود که در حوزه‌های آگاه‌سازی، پیشگیری و تعامل با دستگاه‌های اجرایی، اقدامات خوبی انجام داده‌اند.
وی با بیان اینکه استان اصفهان دارای دو هزار بیمار دیالیزی است که به نوعی از خدمات این انجمن استفاده می‌کنند، می‌افزاید: حدود ۲۲۰۰ بیمار پیوندی نیز در استان اصفهان زندگی می‌کنند که علی‌رغم اینکه پیوند برای آنها انجام شده است و از چرخه دیالیز خارج شده‌اند، از خدمات این انجمن بهره‌مند می‌شوند.
رئیس هیئت مدیره انجمن بیماران کلیوی کشور با بیان اینکه بهبود بیماران دیالیزی تنها با پیوند کلیه درمان‌پذیر است، تصریح می‌کند: در واقع بیمار دیالیزی زمانی به چرخه زندگی عادی خود بازمی‌گردد که پیوند شده باشد؛ بنابراین باید تلاش کرد اهدای عضو در جامعه به عنوان یک فرهنگ نهادینه شود و این بیماران از چرخه دیالیز خارج شوند و به زندگی عادی خود بازگردند.
وی با بیان اینکه دیابت، فشار خون و استرس از جمله عوامل ریسک است، اضافه می‌کند: معمولاً افراد درگیر با اختلالات کلیوی، به جایی می‌رسند که کلیه‌های آنها از کار می‌افتد و باید تحت درمان پارادیالیز قرار گیرد و فرهنگ‌سازی درخصوص پیشگیری از وظایف مهم است.
کشاورز با بیان اینکهدر سطح کشور حدود ۱۰۵ هزار بیمار دیالیزی و پیوندی وجود دارد که ۳۲ هزار نفر این جمعیت دیالیزی هستند، می‌گوید: روند پیوند با فروکش کردن کرونا مقداری به چرخه عادی باز گشته و امید است با فروکش کردن این بیماری، پیوند زودتر بیماران پیگیری شود تا افراد به زندگی عادی خود بازگردند.
وی ادامه می‌دهد: دستگاه‌های دیالیز سطح کشور تا حد زیادی فرسوده شده اما طبق گزارش‌های ارائه شده، استان اصفهان از وضعیت خوبی برخوردار است. در جمعیت بیماران کلیوی، سن بیماران کاهش یافته است و از خیران انتظار می‌رود کمک کننده باشند؛ چراکه بیماران دیالیزی برای تصفیه خون خود مجبور به استفاده چندین ساعته از دستگاه هستند.
رئیس هیئت مدیره انجمن بیماران کلیوی کشور با بیان اینکه این بیماران گرفتاری‌های متعدد فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی دارند که انتظار می‌رود خیران همانند همیشه بیماران این انجمن را یاری کنند، اظهار کرد: افراد جامعه باید پیشگیری را جدی بگیرند. معاینات دوره‌ای می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد و کنترل فشار و قند خون قطعاً مؤثر است و چنان‌چه بیماری‌ها به موقع مشخص و درمان آنها آغاز شود، قطعاً می‌توان بیماری آنان را به تعویق انداخت.
وی خاطرنشان کرد: قیمت داروها افزایش یافته است و برخی داروهای پیوندی در سطح جامعه به ندرت پیدا می‌شود؛ بنابراین انتظار می‌رود در بحث تأمین دارویی، بیماران پیوندی دیده شوند. قرار است مشکلات دارویی بیماران کلیوی با اجرای طرح «دارویار» کاهش یابد و حل شود.
اعظم پناهی، مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران کلیوی کشور اظهار می‌کند: انجمن بیماران کلیوی کشور بیش از ۱۸۰ شعبه در سراسر کشور دارد که اکنون تقریباً ۱۰۵ هزار بیمار پیوندی و دیالیزی را تحت پوشش دارد.
وی با اشاره به تلاش انجمن‌های بیماران کلیوی سراسر کشور و خیران برای حل مشکلات بیماران، می‌افزاید: بیماران دیالیزی و پیوندی مظلوم هستند؛ زیرا از زمانی که مبتلا می‌شوند تا پایان عمر خود، سبک زندگی آنها تغییر می‌کند و باید تلاش کنیم که بیماران بتوانند به زندگی عادی خود بازگردند.
مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران کلیوی، مراجعه سه جلسه در هفته بیماران برای دیالیز را باعث کاهش توان جسمی و ایجاد هزینه مالی سنگین برای آنها می‌داند و تصریح می‌کند: بیماران دیالیزی ۳۰ تا ۶۰ درصد امید به زندگی دارند و به دستگاه وصل هستند؛ بیماران پیوندی نیز تا آخر عمر خود به مراقبت‌های خاصی نیاز دارند و روند زندگی آنان تغییر پیدا نمی‌کند.
وی با اشاره به وضعیت نامناسب اقتصادی کشور، ادامه می‌دهد: خیران معتقدند در وضعیت کنونی نمی‌توانند مانند گذشته به انجمن کمک کنند، درحالی‌که بیماران کلیوی هزینه‌های مختلفی را متحمل می‌شوند، وقتی پدر یک خانواده یک روز در میان دیالیز می‌شود، برای نگه‌داشتن شغل خود دچار مشکل شده و منبع درآمد خود را از دست می‌دهد.
پناهی، خواستار رسیدگی به وضعیت بد اشتغال سرپرست خانواده بیماران دیالیزی می‌شود و می‌گوید: دولت بودجه‌ای به انجمن بیماران کلیوی کشور اختصاص نمی‌دهد و همه بودجه را خیران تقبل می‌کنند.
مدیرعامل انجمن خیریه حمایت از بیماران کلیوی، معرفی همه مراکز دفتر نمایندگی انجمن بیماران کلیوی در کشور را به استناد به دستورالعمل جدید وزارت کشور، به عهده انجمن بیماران کلیوی مرکز می‌داند و تاکید می‌کند: استانداری‌ها در این زمینه باید استعلام لازم را انجام دهند، انجمن بیماران کلیوی شهرستان‌ها نیز باید زیر نظر انجمن مرکز استان باشد و مرکز استان نیز طبق آئین‌نامه و دستورالعمل‌های ابلاغی از سوی هیئت مدیره راهکارها و پیشنهادهای لازم را ارائه دهد.
وی اساسنامه انجمن بیماران کلیوی کشور را دارای شش اصل معرفی و اضافه می‌کند: یکی از این اصول فرهنگی و ورزشی است؛ همچنین اعضای هیئت مدیره در راستای اهداف اساسنامه حمایت و پشتیبانی می‌شوند.
