خبرصبح/طنز و کاریکاتور:
عملکرد دوز تقویتی یا بوستر
واکسیناسیون یک جهش اولیه در تعداد سلولهای ایمنی ایجاد میکند که آنتیبادیها و سایر مولکولهای دستگاه ایمنی را تولید میکنند، اما بعد از آن به آرامی کاهش مییابد. این ذخیرهای کوچک از سلولهای B و T را به وجود میآورد که “حافظه” طولانیمدت را برای دستگاه ایمنی باقی میگذارد که بدن را برای عفونتهای بعدی توسط عامل بیماری آماده نگه میدارد.
دوز تقویتی واکسن کرونا باعث تکثیر سلول های B سازنده آنتی بادی شوند و سطح ایمنی را یک بار دیگر افزایش میدهد. با گذشت زمان، تعداد آنها دوباره کاهش مییابد، اما مجموعه سلولهای ایمنی حافظه از قبل بزرگتر خواهد شد. این یعنی ایمنی حاصل از دوز تقویتی واکسن کرونا منجر به واکنش سریعتر و قویتر در مواجهههای بعدی با ویروس میشود.
فرآیند دیگری که دوز تقویتی واکسن کرونا ایجاد میکند که در آن سلولهای B دستگاه ایمنی که توسط واکسن تحریک شدهاند، به غدد لنفاوی میروند و آنتیبادیهایی تولید میکنند که به عامل بیماری به صورت قویتر متصل شوند و قدرت آنتیبادیها افزایش مییابد.
کاهش ایمنی حاصل از واکسیناسیون اولیه
یافتههای اولیه بعضی تحقیقات نشان میدهد که سطح آنتیبادی که توسط اکثر واکسنهای COVID-19 ایجاد میشود، در حال کاهش است. نهادهای بهداشتی در کشورهایی که در پوشش واکسیناسیون پیشرو بودهاند، از کاهش میزان اثربخشی واکسن از ۹۰ درصد در ماههای اولیه به ۴۰ درصد در ماههای بعدی گزارش دادهاند.
این کاهش میتواند ناشی از ظهور انواع واریانتهای جدید کرونا مانند دلتا باشد. برخی تحقیقات از پژوهشگران فایزر و مودرنا با گذشت ۶ ماه از اولین تزریقها، کاهش اثربخشی واکسنها علیه بیماری علامتدار را نشان داد که باعث شد تا آنها به شدت تزریق دوز سوم واکسن کرونا را توصیه کنند. با این حال، واکسنهای کووید -۱۹ به خوبی از بیماریهای شدید، بستری شدن در بیمارستان و مرگ و حتی در برابر نوع گسترده دلتا پیشگیری میکنند.
از جمله دغدغههایی که با گذشت زمان افزایش مییابد و نیاز به دوز سوم واکسن کرونا را دوچندان میکند، کاهش ایمنی ناشی از واکسیناسیون قبلی در برابر انواع نوظهور ویروس کرونا یا همان به اصطلاح واریانتهای ویروس مانند دلتا، گاما و مو است که ممکن است توان فرار از سیستم ایمنی را داشته باشند.
پاسخ ایمنی پایینتر در گروههای آسیبپذیر
مطالعات قبلی پایینتر بودن پاسخ ایمنی به واکسنهای کرونا را در گروههای خاصی نشان داده است: در افرادی که ضعف سیستم ایمنی دارند یا مبتلایان به بیماریهای نقص ایمنی و کسانی که درمانهای تضعیفکننده ایمنی را دریافت میکنند.
خطر بیماری شدید کووید-۱۹ با افزایش سن افزایش می یابد و همچنین می تواند برای بزرگسالان در هر سنی با شرایط پزشکی زمینهای افزایش یابد. این موضوع دیگری است که نیاز به تزریق دوز تقویتی واکسن کرونا را تشدید کرده است و این گروهها اکنون در اولویت تزریق دوز سوم واکسن کرونا در اکثر کشورها اعلام شدهاند.